Het wordt meer en meer duidelijk dat de wereld een transitieperiode doormaakt. Het zorgt bij vele mensen voor gevoelens van onzekerheid vertwijfeling en angst.
Gelukkig staan er ook mensen op die oproepen is om de hoop niet te verliezen. Hopen is een werkwoord is een uitspraak van Greta Thurnberg en zij is in goed gezelschap.
Ook de beroemde antropologe Jane Goodal reist op hoge leeftijd de wereld rond om een boodschap van hoop te geven en dat actie hoe bescheiden ook wel degelijk het verschil kan maken. ‘Think local, act local.’ Dat kan tellen als uitspraak.
Veel mensen denken dat het weinig zin heeft om actie te voeren omdat je als individu de wereld niet kunt veranderen.
In zijn gedicht, ‘de weg naar hoop’ verwoorde Vaclav Havel het zo:
Hoop is ergens voor werken omdat het goed is, ·niet omdat het kans van slagen heeft. Hoop is niet hetzelfde als optimisme evenmin de overtuiging dat iets goed zal aflopen. Wel de zekerheid dat iets zinvol is afgezien van de afloop, ·het resultaat.
Ook de Vietnamese oorlogsveteraan die met een bord voor het witte huis stond kreeg dezelfde vraag. ‘Je gaat met deze actie de wereld toch niet veranderen? Misschien niet, maar ik kan wel beletten dat de wereld mij veranderd, antwoorde hij.’
‘Wie goed doet, goed ontmoet zegt het spreekwoord. Er is als individu steeds een keuze. Je kan constructief zijn of destructief zijn.
Was het niet Martin Luther King die zei: ’Het is altijd het juiste moment om het goede te doen,’ of nog ‘Uiteindelijk zullen we niet de woorden van onze vijanden herinneren, maar het zwijgen van onze vrienden.’
Mag ik twee suggesties geven?
1. Ga met de ander om zoals je zelf behandeld wilt worden. Aangezien de perfectie een sprookje is, kom je automatisch op een houding van mededogen naar jezelf en de andere. Je zal zien, iedereen wordt daar beter van. Staat mijlen ver van de houding ‘eigen belang eerst’.
2. Ga stemmen. Niet veel moeite maar kan wel degelijk het verschil maken. Ik wil het aantal gemeenteraadsleden niet de kost geven die met één stem verschil verkozen zijn. Voor het algemeen stemrecht zijn mensen gestorven. Als we kijken waar de meeste conflicten in de wereld zijn dan is dat in landen waar dictaturen, totalitaire regimes, uit de hand gelopen nationalisme, de democratie buitenspel hebben gezet. Dus neem je verantwoordelijkheid en ga stemmen. En denk na over je stem. Stemmen op extreem rechts bemoeilijkt in hoge mate de regeringsvorming en kan leiden tot chaos en ondermijning van de democratie. De geschiedenis heeft ons geleerd dat dit een voedingsbodem is voor gevaarlijk populisme en extreem rechts, met alle gevolgen van dien. Besef dat een afgesloten compromis waar iedereen een beetje gelukkig en ongelukkig mee is, honderd maal beter is dan een dictatoriale maatregel die geen tegenspraak duld.
Liefde is een werkwoord was de titel van de bestseller van Alfons Vansteenwegen.
Hopen is dat ook.