In vredesnaam

"Taal doet ertoe. Woorden kunnen schade aanrichten en helen." Het zijn woorden van de cultuurhistorica Marina Warner die voor mij actueler zijn dan nooit.

Het is eigen aan fascistische regimes, zowel langs rechtse, als aan linkse kant, dat zij steeds externe vijanden zoeken. Europa als laatste bastion voor het behoud van de democratie en de rechtstaat is dan ook momenteel de gedroomde kop van jut.

In deze tijd van toenemende oorlogsdreiging is de roep dan ook groot om 5% van het Bruto Nationaal Product te spenderen aan defensie. Autocratische regimes, cybercriminaliteit, fake news, de gevaren van artificiële intelligentie moeten blijvend bestreden worden ter bescherming van de democratie.

Het is dus geen tijd om naïef te zijn. Bijkomende investeringen zijn nodig om een Europees antwoord te geven op de vele uitdagingen die zich stellen

De vraag is of het meegaan in de huidige bewapeningswedloop het juiste antwoord is. 2000 miljard euro in Europa uitgeven aan defensie is moreel niet te verantwoorden. Zeker als men weet dat los van de oorlogscrisis de klimaatcrisis al alle dagen aanwezig is.

Woorden doen ertoe. Laten we een Europese vredesmacht uitbouwen in plaats van een Europees leger. Bij het ontstaan van de Verenigde Naties werd een eigen vredesmacht voorzien. Die is er nooit gekomen. Het is tijd dat Europa deze lacune opvult. De nadruk ligt dan niet alleen op defensie, maar op te alle prijze oorlog vermijden, om zo kwaliteit van het leven te vrijwaren.

Waarom geen Europese blauwhelmen aan de grens van Rusland in Moldavië en de Baltische staten? Dat deze Europese blauwhelmen goed bewapend moeten zijn hoeft geen contradictie te zijn. Het blijft een sterke boodschap dat voor Europa oorlog uit den boze is.

Dat er bij de waanzin van de oorlog enkel verliezers zijn dringt bij Rutte en co blijkbaar nog steeds niet door. Wetenschappelijk gezien is er meer kennis dan ooit over de gevolgen van oorlogstrauma’s en toch klinkt steeds opnieuw de oorlogsretoriek. Elke vredesboodschap wordt in de kiem gesmoord.

Nobelprijswinnares Wistawa Szymborska verwoordt als geen ander de waanzin van de oorlog:

Na elke oorlog
Moet iemand opruimen
Min of meer netjes
Wordt het tenslotte niet vanzelf.

Iemand moet het puin
Aan de kant schuiven
Zodat de vrachtwagens met lijken
Over de weg kunnen rijden.

Fotogeniek is het niet
En het kost jaren.
Alle camera’s zijn al naar een andere oorlog

Laten we op dezelfde nagel blijven kloppen, bouw een Europese vredesmacht.

Leer uit de geschiedenis dat oorlog het ergste in de mens naar boven brengt, gruwel waar geen taal meer voor te vinden is.

Nu het nog kan, spreek een andere taal.

In vredesnaam!


Bericht aan de bevolking: algemene mobilisatie

De klimaatcrisis

De tijdbom tikt steeds sneller

Kijk er niet van weg!


Een Haiku over de verkiezingscampagne waar het eigen Ik primeert

Een vergeten woord

Solidariteit smelt weg

Als sneeuw voor de zon


Het ene miljard is het andere niet

Het ene miljard is het andere niet Het voorstel van de partij Groen om een welvaartgarantie in te voeren, om zo structureel de armoede te bestrijden, wordt door velen als een luchtkasteel omschreven.

Eenvoudig gezegd komt het hier op neer: de uitkeringen worden verhoogd tot aan de armoedegrens. Om het verschil tussen uitkeringsgerechtigden en werkenden niet te klein te laten worden krijgen de werkenden met een laag inkomen een bonus tot het gemiddelde mediaan inkomen. Het planbureau rekende uit dat dit plan 9 miljard euro zou kosten en gekoppeld aan de andere fiscale maatrelen die de partij voorstelt, die voor meer inkomsten moeten zorgen, werd dit plan als realistisch omschreven.

Toch wordt er moord en brand geschreeuwd. Mensen zouden aangespoord worden tot inactiviteit en de sociale mobiliteit zou tot stilstand komen. Voorbijgegaan wordt aan de terugverdieneffecten en het feit dat een betere levensstandaard mensen aanzet om hun leven terug in handen te nemen. Dit blijkt uit experimenten met een beperkt basisinkomen in het buitenland. Het activeringsbeleid blijft behouden, er zal immers steeds een restgroep blijven bestaan, vaak getekend door een traumatisch verleden, die begeleiding zal blijven nodig zal hebben.

Groen zal door zich te richten op armoedebestrijding geen stemmen bijwinnen, klinkt het cynisch. Alsof stemmen winnen de enige drijfveer zou zijn om aan politiek te doen. Een partij die opkomt voor een maatschappelijk project, mag het even?

Los van dit alles is de vaststelling dat er twee maten en twee gewichten worden gehanteerd.

Neem nu het bouwen van een nieuwe kerncentrale, in het midden latend of dat dit wenselijk is of niet. In het beste scenario kost de bouw ongeveer 10 miljard en loopt de duurtijd, voorbereidingstijd inbegrepen op tot 10 jaar. Voorbeelden in het buitenland zijn allesbehalve geruststellend. De kerncentrale in het Britse Hinkly Point, kostprijs geraamd op 18 miljard euro, gaat 30 miljard kosten en zal pas in 2027 opgeleverd worden, tien jaar later als voorzien. Ook in Frankrijk en Finland loopt de kostprijs ver boven het geraamde budget. Met jaren vertraging bovendien. De miljarden die het verwerken van het radioactief afval de samenleving tientallenjaren gaat kosten komt zelden ter sprake.

Het ene miljard is het andere niet.

Neem nu het voornemen om de investeringen in defensie te laten toenemen tot 2% van het BNP. Dit gaat vele miljarden kosten, in het midden latend of dat dit wenselijk is of niet, er worden weinig vragen over gesteld. Nochtans zegt men al jaren dat er geen geld meer is.

Amerika, met een gigantische schuldenlast, blijft tientallen miljarden vinden om Oekraïne te steunen en zal dit blijven doen zolang het nodig is zegt men. Kan best, maar de armoede bestrijden, dat is andere koek.

En wie gaat dat alles betalen? Gaan de rijken, en zeker de wapenhandelaars, nog rijker worden en de armen armer? Het zou een verkiezingsthema moeten zijn.

Of is het zoals politicoloog Tim ’S Jongers zegt in zijn boek, ‘Armoede uitgelegd aan mensen met geld’: Armoede zal maar structureel opgelost worden als mensen met geld eerst naar zichzelf kijken.

Hebben we het over armoedebestrijding dan is het duidelijk:

het ene miljard is het andere niet.


Paradiso

In het interview ‘ De Palestijnse leiders hebben hun volk vooral armoede en dood gebracht’, verschenen in het weekblad van de Standaard van 6 april 2024, slaat de Nederlandse-Iraanse schrijver Kader Abdolah nagels met koppen.

‘Voor de toekomst zie ik maar één mogelijkheid: een unie tussen Israël en Palestina.

Ik heb het dan over een land waarin Israël en Palestijnen dezelfde rechten hebben. In Israël wonen nu ook al Palestijnen. De Palestijnse leiders blijven de tweestaten oplossing prediken. Het lijkt wel of ze blind zijn voor de realiteit. Want de tweestatenpoplossing is mislukt. Dat de Westelijke Jordaanoever tot Palestina behoort, is een illusie. Kijk maar naar de landkaarten. Steeds grotere delen zijn in handen gekomen van Joodse kolonisten. Steeds grotere stukken worden gecontroleerd door het Israëlische leger. Palestina is verhakkeld. Ook de Gazastrook zal niet meer van de Palestijnen zijn, maar van Israël. Dat is helaas een onomkeerbare realiteit. Het land is eigenlijk ondeelbaar. Kijk maar naar de heilige plaatsen: de Al Aqsa-moskee is al duizenden jaren een heilige plek voor de moslims en zal dat voor altijd blijven. Hetzelfde geldt voor de Klaagmuur, die ook de komende eeuwen de Joodse identiteit zal bepalen. Die twee plekken zijn voor altijd met elkaar verbonden en verbinden onvermijdelijk ook het Joodse en Palestijnse volk.’

Een naïeve wensdroom?

Terecht verwijst Kader Abdolah naar Zuid-Afrika waar Nelson Mandela het onmogelijke heeft waargemaakt, en ondanks alle pijn en woede een verzoeningsproces op gang heeft gebracht, wat vooraf ook als een naïeve wensdroom werd bestempeld.

En zeg nu zelf, wat heeft 70 jaar oorlog, of een gespannen staakt het vuren, opgebracht? Meer polarisatie, meer extremisme, meer vluchtelingen, geen perspectieven voor generaties jongeren.

‘Oorlog is altijd en overal heilloos’ zegt schrijver Elvis Peeters. Oorlog kent alleen maar verliezers.

Misschien moeten de tien geboden uit het Oude Testament van het stof gehaald worden. En met name het zesde verbod, ‘gij zult niet doodslaan’.

Het Joodse volk is tientallen jaren onderweg geweest naar wat het beloofde land werd genoemd. Groot was het verlangen naar een nieuw aardsparadijs.

Ook in de Koran is er een grote plaats voorzien voor het verlangen naar een aardsparadijs. Utopisch denken is van alle tijden. De schrijver Frederik Van Eeden probeerde reeds meer dan 100 jaar geleden een Utopia te creëren.

Wat is er mooier dan de vrede vorm te geven?

Waarom dan ook geen nieuwe natie met alles er op en eraan?

Een nieuwe vlag met een boom van het aards paradijs als symbool.

De kracht van paradoxaal denken. Van de hel naar de hemel.

Een nieuw land met een nieuwe naam:

Paradiso!