Met Kafka op den tram (bis)

Een goed half jaar geleden schreef ik een column op mijn blog met als titel ‘Met Kafka op den tram’  over het gebruik van het openbaar vervoer als rolstoelgebruiker. De directeur-generaal van de Lijn, de heer Kesteloot, antwoorde hierop correct met verontschuldigingen. Met de belofte om de informatie over de procedure voor een rolstoeltoegankelijke verplaatsing opnieuw actief te verspreiden en op te volgen dat de chauffeurs er ook naar handelen.

Toch was die ene ervaring zo choquerend dat het me maanden heeft gekost om nog eens een poging te ondernemen.

Nu moet je weten dat ik in Mortsel vlakbij lijn 15 woon, die promoot wordt als één van de toegankelijke lijnen in Vlaanderen. Met mijn elektrische rolstoel doe ik in weer en wind er een klein uurtje over om in het centrum van Antwerpen te geraken. Met de tram ben je op minder dan een half uurtje op de halte MEIR, welke met een lift toegankelijk is gemaakt. De halte Groenplaats jammer genoeg niet, maar binnenkort gaat de halte Opera open dus dat opent perspectieven. Een mens moet kunnen dromen.

Vorige week dacht ik toen ik die mooie hermelijntram, met haar blauwe rolstoellogo zag aankomen, laat ik het nog eens proberen.

Ikzelf en een andere persoon stonden te wachten op het perron. Je weet maar nooit dacht ik, dus ik gaf mijn toevallige medereiziger een korte briefing. Gelukkig maar bleek achteraf.

Ondanks mijn opgeheven arm zag de chauffeur me niet. Mijn medereiziger verwittigde gelukkig de chauffeur toen de deuren zich sloten. Pas toen mijn medereiziger het platform niet opengeklapt kreeg, schoot de chauffeur met blote handen ter hulp. Toen ik hem de suggestie gaf dat het gemakkelijker ging met de achterkant van het beschikbare verkeersbord, wat ervoor voorzien is, zei hij eerder smalend, ‘ik doe het wel met mijn vingers manneke’.

Naar analogie van de gekende spreuk ‘regeren is vooruitzien’, gaf ik opnieuw een briefing aan een jonge medereizigster naast mij. Net voor de halte MEIR drukte ik op de grote rolstoelgebruiker knop. Deze knop lichtte niet op, dus ik was in ongewisse of de chauffeur zou reageren. De deuren gingen open maar de chauffeur, zo vreesde ik al, bleef zitten. Mijn medereizigster ging hem dan maar halen. Zijn reactie sprak boekdelen, ondanks een opening tussen tram en perron zei hij : ’ daar kun je toch over zonder dat je het platform moet gebruiken’. Misschien, maar het risico nemen, nee bedankt. Dus werd het platform weer met blote handen door de chauffeur geopend.

Niet erg vriendelijk die chauffeur, zei mijn medereizigster, op weg naar de lift.

Nee, misschien had ik pech dat deze chauffeur een slechte dag had. Maar de tegenzin om mij bij te staan lag er dik op.

Voor mij is dit alsof ik voor een tweede maal een beperking op mijn dak krijg. Veel activiteiten in Antwerpen moet ik noodgedwongen aan mij laten voorbijgaan.

Het doet me denken aan een liedje van FARCE MAJEUR  uit de oude doos : ' ik zie het niet meer zitten, ik kan er niet meer bij, het hoeft niet meer voor mij'.

 Een kleine moeite maar een wereld van verschil. 

Eén ding is duidelijk : ofwel zet de Lijn alle zeilen bij om haar doelstelling te bereiken, ofwel passen zij haar externe communicatie aan de realiteit aan.

Rolstoelgebruikers zijn welkom op de Lijn.

Maar niet als ze alleen zijn.

Open brief (bis) aan de directeur van De Lijn, de heer Roger Kesteloot


Elvis van Viersel

Op adem dunne banden rijden wij op de baan van het leven. Eén vergissing, éen verstrooidheid en...

Te lezen op het doodsprentje van Willy, bijgenaamd de Elvis van Viersel. Voor eeuwig uit ieders zicht.

Ome Rik was getuige van het onnoemelijk verdriet van de nabestaanden bij dit plotse heengaan.

Ben er sinds die fatale dag op gaan letten. Bijna alle dagen gebeurd er in dit kleine land een smartelijk ongeval, met één of meerdere slachtoffers. Soms krijgt het als nieuws een voetnoot in de krant. Als het om jongeren gaat die in het weekeinde verongelukken kan er  wel een halve bladzijde af. Op het journaal  komt het  vaak in het nieuws als er een combinatie is met hinder, de lange files die het ongeluk heeft veroorzaakt.

Opvallend is dat de oorzaken van de dramatische ongevallen gekend zijn:

-te snel rijden

-rijden onder invloed

-gsm gebruik tijdens het rijden

-vermoeidheid,verstrooidheid

Tragisch toch, met wat zelfdicipline zijn heel wat dodelijke ongevallen te vermijden.

Waarom verspillen we miljoenen euro's aan trajectcontroles, terwijl je gewoon wat je voet onder controle moet houden?

Meer dan 25.000 doden per jaar in Europa. De duizenden zwaargekwetsten gaan vaak als rolstoelgebruikers door het leven, wat een kostprijs voor de sociale zekerheid, wat een menselijk leed.

Breng verontwaardiging in beeld. Als we nu voor elk slachtoffer een boom planten? Net zoals met het Witte Kinderbos is gebeurd. Ome Rik gaat voor een oneindige herdenkingsdreef van japanse kerselaars. 

'Wat je 's morgens hebt verlaten, kan er 's avonds niet meer zijn', schreef Toon Hermans.

In 2018 kwamen er in ons land 609 mensen niet meer thuis.

Open je ogen maar niet

Keer maar niet terug van die andere plek

Ik blijf je wel van afstand bekijken

Tel de uren niet

Hou de jaren niet bij

Je blijft me bij

Elvis van Viersel


Sluipend gif

Gisteren zag Ome Rik twee opvallende stickers op een elektrische driewieler.

De ene met het opschrift 'fuck NVA' en de andere 'niemand is illegaal'.

Geloof het of geloof het niet, schelden is niet mijn ding, maar er iets voor te zeggen.

Bart De Wever heeft een koud en kil neo-liberaal denken gangbaar gemaakt binnen de Vlaamse Beweging. Was er binnen de Volksunie nog plaats voor verschillende strekkingen is dat nu helemaal weggevallen. Je zou voor minder een vloek over de lippen krijgen.

Nauwelijks plaats voor armoedebestrijding in de startnota van de formateur. Voor het begrip de Vlaamse Natie, alsof die al bestaat, des te meer. Let op het woordgebruik.

 Sluipend gif.

De Vlaamse Natie als begrip gaat een eigen leven en dynamiek op gang brengen. Bart de Wever pakt het slim aan. Dat belooft voor de verkiezingen van 2024. De traditionele partijen laten begaan. Gelukkig zijn er burgers die zeggen, niet in mijn naam.

'Niemand is illegaal'. Nog maar enkele dagen geleden, zei een collega me :'dit woord ontmenselijkt, het gaat om mensen zonder wettige verblijfsvergunning, het zijn geen criminelen'.

Sluipend gif.

Woorden kunnen zo veel negativiteit oproepen. Soms zijn woorden of begrippen, energievreters die veel schade toebrengen.

Is er niet een Chinees spreekwoord die zegt :'vier  sterke paarden zijn niet sterk genoeg om een onvoorzichtig woord terug te halen'?

Negativiteit kan leiden tot verbittering. 

Sluipend gif.


Black is beautiful

 Een goeie buur is  beter dan een verre vriend, zegt het spreekwoord. Mijn buren gaan verhuizen. Echt een alledaags iets zul je zeggen.  Geloof het of geloof het niet, was het maar.

'Als het maar vriendelijke mensen zijn die je huis zullen kopen', zeg ik tegen mijn, nog even, buurvrouw.

'Er zijn al genoeg klagers', zeg ik. 'Calimero's' las ik onlangs, mensen die alleen maar kunnen afbreken. Daar past Ome Rik voor.

'Ja maar, Rik, andere mensen in de straat hebben andere wensen'. 'Als het maar geen zwarte mensen komen wonen is me gezegd'.

Nu, ik weet het wel, onbekend is onbemind, maar dergelijke uitspraak kan je alleen maar als racistisch omschrijven.

Dat heb dan ook aan mijn buurvrouw duidelijk gemaakt. Verontrustend is dat wat vroeger misschien gedacht werd, nu zonder schroom hardop wordt gezegd.

Mahatma Ghandi zei het al: 'let goed  op je gedachten want ze worden je woorden. Beheers je woorden want ze worden jouw acties'.

De waarde van een individu mag niet verbonden zijn met  de kleur van je huid.

In de jaren 60 is de 'Black is beautiful' beweging ontstaan voor gelijke rechten en voor een positieve perceptie van het zwarte lichaam. Meer dan vijftig jaar later is er nog veel werk aan de winkel.

Eén ding is zeker. Op een uitspraak 'als het maar geen zwarte mensen zijn' past maar één reactie, deze van verontwaardiging. Het hanteren van de pen, als protest, zeker geen stilzwijgen.

Het was Steve Biko die zei: 'als je zegt zwart is mooi; zeg je mens je bent oké zoals je bent'

Is dat niet wat iedereen wenst ? Willen we niet allemaal graag zien en graag gezien worden?

Mededogen begint met te zeggen :

Black is beautiful.


O Dierbaar Belgie

Het moet een drietal jaren geleden zijn toen ik een lezing volgde van Philippe Van Parijs, filosoof en economist, aanhanger van het utopisch denken. In een gesprek achteraf pleitte ik voor een nieuwe staatshervorming met de voornaamste bevoegdheden voor de tien provincien. 'Je wilt terug naar de middeleuwen, naar de tijd van de verenigde provincien', zei hij. 'Dat is niet realistisch, omwille van het Vlaams Nationalisme'.

Lang voor het uitkomen van het uitstekende boek van Bart Van Loo,De  Bourgondiers, gingen we terug naar 1430. 'Toch ook een vorm van utopisch denken', zei ik. De prof keek me indringend aan, even van zijn stuk gebracht.

Wat is realistisch, Wie kon in 1900 weten dat in 1969  de mens zou landen op de maan? 

Groot was dan ook  mijn verbazing toen er enkele weken geleden in De Standaard een opiniestuk verscheen van  hoogleraar Filip Reyntjens, met als titel de provincies als deelstaten. Geen tien, maar twaalf, inclusief de Duitstalige Gemeenschap en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Geen Vlaamse en Waalse gemeenschap meer. Provincies met zeer uitgebrede bevoegdheden ,meer dan de huidige deelstaten. Het federaal recht gaat voor op het provinciaal recht. Er moeten geen nieuwe structuren opgericht worden.

Wel geen Vlaanderen of Wallonie meer. Gedaan met het wij-zij verhaal. Meer dan 200 parlementariers en 15 ministers minder, wat een besparing.

Geloof of geloof het niet, dit staatsmodel kan, meer nog, het bestaat al. Het kantonnaal model in Zwitserland is er een mooi voorbeeld van. Meer kans op burgerparticipatie en basisdemocratie.Het is dat het zo moet zijn, ook daar hebben ze zelfs vier talen : Frans, Italiaans en Duits, en Reto-Romaans.

Laten we wel wezen, het regionaal model is aan het einde van zijn latijn.In 1980 klonk het nog, wat we zelf doen, doen we beter. Er was hoop, Flanders Technology, weet je nog. Nu 40 jaar later klagen we over de  bureaucratie en   overdaat aan Vlaamse regelgeving. Nu zien we dezelfde machtshonger, dezelfde particratie. Steeds meer stilstand ook. Blokkage als een bewuste strategie, wie zal het zeggen.

 Walter Zinzen schreef het onlangs : 'Nu wil onze toekomstige Vlaamse regeringsleider dat alle regeringen uit dezelfde partijen zijn samengesteld. Waarom was het federalisme dan nodig?'.

Als we Lode Wils , dokter in de geschiedenis, en notoir kenner van de Vlaamse beweging, mogen geloven is Vlaanderen pas ontstaan na 1830 als revanche van de WOI en WOII collobarateurs. Het graafschap Vlaanderen was heus niet zo groot. De toenmalige strijd tussen de Fransen en de Vlamingen was eigenlijk een strijd tussen de oude adel, de edelen,  en de nieuwe machthebbers, de notabelen van de stedelingen. 

 De terechte strijd tegen onderdrukking en voor culturele ontvoogding werd er één van Vlaamse identiteit en Natievorming.Straffe kost.

Ome Rik en utopisch denken. Een goed huwelijk.

Zeker op de nationale feestdag.